Kinh tế quý 1: Ảnh hưởng bởi COVID-19, gần 35.000 doanh nghiệp rút khỏi thị trường, số quay trở lại hoạt động ở mức "đáng lo ngại"

" Sự bùng phát của dịch bệnh Covid-19 trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng trong tháng 3 năm nay đã ảnh hưởng toàn diện đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, trong đó, cộng đồng doanh nghiệp là một trong những đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề ", Cục Quản lý Đăng ký Kinh doanh – Bộ Kế hoạch và Đầu tư – cho biết. 

Trong tháng 3/2020, tổng số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường là 6.553, tăng 55,5% so với cùng kỳ năm 2019.

Tính chung cả Quý I, có gần 35.000 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường (tăng 2% so với cùng kỳ 2019). Trong đó:

+ 18.596 doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh có thời hạn (tăng 26,0%).

Đây là mức tăng cao nhất về số lượng đăng ký tạm ngừng kinh doanh trong Quý I giai đoạn 2015-2020, thể hiện sự ảnh hưởng trực tiếp của dịch Covid-19 đến việc tạm ngừng kinh doanh của doanh nghiệp.

+ 12.178 doanh nghiệp chờ giải thể (giảm 20,6%). Số doanh nghiệp chờ làm thủ tục giải thể trong Quý I/2019 trước đó tăng cao bởi hơn một nửa số đó ( 8.404 doanh nghiệp) bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp theo chương trình chuẩn hóa dữ liệu năm 2018 để loại bỏ các doanh nghiệp đã thành lập trước đây nhưng trên thực tế không còn hoạt động.

+ 4.115 doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể (giảm 0,02%).

Tính trung bình, mỗi tháng có 11.630 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường.

Tình hình hoạt động doanh nghiệp Quý 1/2020. Nguồn: Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Theo Cục Quản lý Đăng ký Kinh doanh, tình hình doanh nghiệp rút khỏi thị trường thể hiện rõ xu hướng của doanh nghiệp hiện nay - tâm lý nghe ngóng, chờ đợi, "đóng băng" hoặc đưa doanh nghiệp vào tình trạng "ngủ đông" để xem xét tình hình tiến triển của dịch bệnh, rồi quyết định tiếp tục kinh doanh hay đóng cửa doanh nghiệp, chứ chưa đóng cửa doanh nghiệp hoàn toàn ở thời điểm này.

Điều này thể hiện ở sự gia tăng mạnh về số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh trong ngắn hạn và giảm về số doanh nghiệp giải thể, chờ giải thể.

Trong khi đó, số lượng doanh nghiệp thành lập mới trong Quý I/2020 có xu hướng chững lại. Cả nước có 29.711 doanh nghiệp thành lập mới, tăng 4,4% so với cùng kỳ năm 2019. Đây là một trong những mức gia tăng số doanh nghiệp thành lập mới thấp nhất của Quý I giai đoạn từ 2015-2019 (so với mức tăng trung bình là 10,9%). Điều này cho thấy những ảnh hưởng đang ngày một rõ rệt của dịch viêm phổi cấp Covid-19 đến tình dịch công chứng hình đăng ký doanh nghiệp trong nước.

Tình hình vốn đăng ký Quý 1/2020. Nguồn: Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động trong Quý I/2020 là 14.810 doanh nghiệp, giảm 1,6% so với cùng kỳ năm 2019, trong khi tỷ lệ này của Quý I/2019 so với Quý I/2018 tăng đến 78,1%.

" Đây là điều đáng lo ngại bởi theo ghi nhận hàng năm thì khoảng thời gian Quý I thường là lúc các doanh nghiệp lên kế hoạch kinh doanh cho một năm tài chính mới, do đó, tỷ lệ doanh nghiệp quay trở lại hoạt động thời gian này sẽ nhiều nhất. Tuy nhiên, do dịch bệnh vẫn chưa được kiểm soát nên doanh nghiệp vẫn đang chần chừ, nghe ngóng thông tin để có phương án tối ưu nhất ", Cục Quản lý Đăng ký Kinh doanh cho biết.

CEO công ty tỷ USD nhắn nhủ với nhân viên thời Covid-19: ‘Đừng căng thẳng về công việc’

Hơn 20 tuổi, bạn có bao nhiêu tiền tiết kiệm trong tài khoản?

01

Tôi từng biến mất khoảng một tuần, có người bạn để ý nên nhắn tin hỏi tôi đã đi đâu.  Tôi im lặng rất lâu, sau đó đáp: "Sống quá thất bại, cần tìm một nơi để trốn chạy".

Người bạn đó nói: "Như cậu mà còn gọi là thất bại thì có phải bọn tôi đừng nên sống nữa hay không".

Tôi trả lời: "Làm gì đến mức thế. Mà nói chung cố mà sống thôi, kiếm tiền".

Người bạn: "Cậu mà thiếu tiền ư? Tính theo tuổi cậu giờ chắc cũng phải tiết kiệm được kha khá rồi. Tháng nào cũng có lương, lại còn viết lách thêm, cả đống tiền".

Tôi đọc mà bật cười: "Tôi nghèo lắm, trời ạ. Ở tuổi tôi thì nên tích được bao nhiêu tiền chứ? Cậu nghĩ thử coi".

Tôi mang câu hỏi này post lại lên MXH và thu về vô số đáp án, phần lớn đều của những người độ tuổi từ 18-35 tuổi.

27 tuổi, không nhà, không xe, không bạn gái, không tiền tiết kiệm...

23 tuổi, một căn nhà, tài sản cá nhân khoảng 300 triệu...

25 tuổi, có nhà, có xe, có vợ, có con, không có tiền tiết kiệm...

28 tuổi, ở trọ, có bạn gái, không có tiền tiết kiệm...

19 tuổi, sống dựa vào trợ cấp của gia đình, tài sản cá nhân có điện thoại, đồng hồ?

29 tuổi, một công ty, một biệt thự, một Mercedes, tài sản hiện nay tính tiền tỷ...

... Không có gì cả...

Cứ thế, mọi người so đi tính lại, có người giàu, có người nghèo, có người hâm mộ, có người tranh cãi... Rồi không ai bảo ai, mọi người đều tập trung vào người có câu trả lời có công ty, có biệt thự, có siêu xe kia. Tất nhiên, câu hỏi lúc này tất cả đều kiểu: "Có phải cậu là rich kid không? Có phải lập nghiệp lâu lắm rồi không? Mà lập nghiệp sớm cũng không thể có biệt thự, có siêu xe nhanh như thế được".

Kỳ lạ là khổ chủ lại hoàn toàn im lặng giữa cơn ồn ào mình gây ra.

Lúc này, có người khẳng định chắc nịch: "Chắc chắn con nhà giàu luôn. 23 tuổi tốt nghiệp đại học, vừa tốt nghiệp đã mở công ty riêng, lái siêu xe. Nếu không phải nhà có điều kiện thì làm gì có chuyện 29 tuổi đã phất nhanh vậy".

Bên dưới 100 comment thì 99 comment đồng tình: "Đúng vậy".

Sau đó lại là một loạt than vãn, kể khổ, thở dài, kêu ca bất công.

Lúc này đây tôi tự nhiên hối hận câu hỏi mình đã đăng lên. Trải nghiệm của mỗi người là hoàn toàn khác nhau. Hoàn cảnh, thử thách, con đường mọi người có cũng thế. Sự so sánh vô hình này sẽ khiến người ta cảm thấy vừa ngưỡng mộ vừa áp lực vô cùng.

02

Ngày hôm sau, anh chàng 29 tuổi kể trên inbox riêng cho tôi, hỏi: "Cậu có tin tôi là rich kid không?".

Tôi ngẫm nghĩ rồi kết hợp với phản ứng đám đông nên đồng ý.

Người ấy lại nói: "Nhà tôi làm kinh doanh thật nên chắc sinh ra tôi đã có máu kinh doanh. Nhưng chỉ có máu kinh doanh thôi thì tác dụng gì? Lên cấp 3, tôi vừa học vừa tìm cách đầu tư. Lên năm nhất đã thành lập công ty riêng. Tới năm 2, công ty phá sản, tôi mang món nợ gần 1 tỷ đồng. Năm 3 đại học, vất vả lắm tôi mới lên được một dự án, chạy vạy, đi khắp nơi xin đầu tư hơn 3,2 tỷ, nhưng cuối cùng chỉ xin được 1,6 tỷ. Đã vậy nhà đầu tư còn rút vốn giữa chừng, tôi khốn đốn đến mức không trả nổi lương cho nhân viên. Khi đó tôi đã nghĩ mình trắng tay rồi. Tôi không biết mình đã vượt qua quãng thời gian đó như thế nào nữa. Cuối cùng, cơ hội đến, tôi một lần nữa sống lại. Đương nhiên, suy cho cùng tôi vẫn may mắn hơn nhiều người khi ông trời nhận ra sự cố gắng của tôi. Tôi đã tự trở thành rich kid của cuộc đời tôi".

Đọc xong tâm sự của doanh nhân trẻ này, tôi thở dài. Đúng là không có so sánh thì không có đau thương. 

Chúng ta của hồi cấp 3 còn đang cắm đầu vào học, hoặc bám hành lang bàn luận cậu bạn lớp bên nào đẹp trai, đàn em khóa dưới nào xinh gái, "kinh doanh" là khái niệm gì đó quá ư lạ lẫm hoặc cho rằng đó là việc của người lớn, chẳng liên quan gì đến mình hết. 

Tới năm nhất đại học, chúng ta nghĩ mình là tân sinh viên, chỉ quan tâm đến chuyên ngành của mình rồi lo yêu đương. "Công ty riêng" là từ trên trời, nói chi đến việc tự mình quản lý, vận hành, lãi, nợ gì đó hoàn toàn xa tầm với.

23 tuổi tốt nghiệp, theo đúng quy trình thì chúng ta sẽ lao đầu đi tìm việc. Trước khi tìm được việc hoặc kể cả mới đi làm thì còn thử việc, thực tập, lương thấp, chúng ta vẫn phải sống dựa vào bố mẹ. Loay hoay giữa thành phố lớn, lo tiền nhà, tiền điện nước, tiền ăn uống, lương cơ bản coi như đủ, lấy đâu ra tiền tiết kiệm. Chúng ta phần đông giống với trường hợp 27 tuổi, không nhà, không xe, không tiền tiết kiệm, không có cả người yêu.

Tất nhiên, cũng có một kiểu người còn trẻ đã kết hôn, bố mẹ hai bên đều có điều kiện nên mua nhà cho. Hai vợ chồng trẻ giải quyết được vấn đề nhà cửa rồi thì nay chỉ cần lo làm việc thôi, không có tiền tiết kiệm cũng không sao.

Còn người có câu trả lời 23 tuổi có nhà, có 300 triệu trong tài khoản kia có thể là rất giỏi, tự mua được nhà, hoặc được bố mẹ mua cho. Còn 300 triệu tiết kiệm là cô ấy tự nỗ lực mà, không thì do có người giúp.

Nói chung, bạn hoàn toàn không thể nhìn vào độ tuổi của một người để phán đoán xem họ cần phải có bao nhiêu tiền. Bởi lẽ, bạn có thể có cơ duyên hoặc không, bạn có thể có may mắn hoặc không, bạn có thể cố gắng hoặc không, quá nhiều yếu tố gây ảnh hưởng đến kết quả cuối cùng.

03

Tôi có một cô bạn mà tôi coi như nữ thần. Lý do là vì cô ấy rất xinh, rất giỏi, làm việc ở công ty lớn, thường check-in ở những nơi mà người thường ít có khả năng tới, lâu lâu còn chụp ảnh chung với toàn người nổi tiếng. Ngay cả việc xem trang cá nhân của cô ấy thôi tôi cũng nhận thấy nó khác với người khác, nơi đó toát ra cái khí chất ở "tầng trên". Nếu không phải biết rõ cô ấy, tôi sẽ nghĩ cô ấy rất giàu, lương cao chót vót, gia thế khủng, tiền tiết kiệm cũng rất nhiều. Thế nhưng quen rồi mới biết, cô ấy thực ra chỉ là một thợ trang điểm bình thường. Vì hay theo các đoàn làm phim nên được đi khá nhiều nơi, thậm chí nếu đoàn phim thiếu diễn viên quần chúng hoặc vai phụ của phụ, cô ấy cũng được mời tham gia luôn.

Tôi hỏi cô ấy: "Nghề của bà chắc lương cao lắm nhỉ? Suốt ngày được đi nữa chứ, mới 20 tuổi nhưng chắc tiết kiệm được kha khá rồi đúng không?".

Cô ấy cười khổ: "Ông nhìn bên ngoài thì thấy thế thôi chứ tiền lương là một chuyện, phải đi theo tôi ông mới biết mọi chuyện thực sự là như thế nào".

Sau này có lần vì quá tò mò, tôi đi làm "thợ phụ" cho cô nàng thật. Cô ấy nhận trang điểm cho một đoàn làm phim, đến cảnh nữ chính là cô dâu cần quay ngoại cảnh, cô ấy đi theo. Mỗi ngày chỉ được nghỉ ngơi 4 tiếng, vì phải quay cảnh bình minh nên 4 giờ sáng cô ấy đã phải dậy trang điểm. Diễn viên quay thì cô ấy ngồi chợp mắt trên ghế, không dám ngủ say vì sợ người ta cần dặm phấn hay tô son thêm. Cứ thế, cảnh này vừa xong, cô ấy lại chạy qua cảnh khác, trang điểm hết vai này đến vai khác. Cả ngày dài làm việc, lưng cô ấy có khi còn không thẳng lên được. Nếu đoàn phim quay đêm, cô ấy cũng phải thức theo.

Làm mấy năm, tiền tiết kiệm đúng là có thật nhưng cơ thể cô ấy cũng đến lúc biểu tình: Đau dạ dày, đau lưng, suy giảm trí nhớ, trái gió trở trời thì đau hết mình mẩn... Tới lúc này, tiền kiếm được muốn tiêu cũng không xong. Đó là chưa kể đến chuyện nếu không việc, cô ấy chỉ biết ngồi nhà chạy mấy job nhỏ lẻ, công bỏ ra thì nhiều mà tiền thu về thì ít.

04

Nói chung, khi bạn hơn 20 tuổi, bạn cần có bao nhiêu tiền tiết kiệm là chuyện của bạn, chứ xã hội không hề có tiêu chuẩn thống nhất nào hết. 

Nếu bạn còn đi học, dù bạn không có tiền tiết kiệm cũng không ai khinh thường bạn hết, là học sinh thì việc học mới là quan trọng, cơ hội kiếm tiền tương lai còn rất nhiều.

Nếu bạn đã đi làm mà cũng chẳng có tiền tiết kiệm cũng không sao, dù sao bạn vẫn còn trẻ, cố gắng nhiều hơn một chút là được.

Về cơ bản, những điều bạn trải qua cũng như cơ sở kinh tế giữa người với người không giống nhau sẽ dẫn đến kết quả khác nhau. Chúng ta dịch công chứng không ai giống ai hết, điều công bằng duy nhất là chúng ta có quỹ thời gian như nhau, quyền lợi học tập như nhau và khát vọng kiếm tiền như nhau. Chỉ cần bạn vững tin thì số phận cũng có thể thay đổi. 

Cứ kiên trì đi, kiên trì đến lúc chân mỏi, giọng khàn, mắt mờ, như vậy, bạn sẽ có được nhiều hơn cả những gì bạn muốn.  20 tuổi, thậm chí 30 tuổi không có tiền tiết kiệm không sao hết, không có nhà không sao hết, không có xe không sao hết, không có bồ cũng không sao hết, có năng lực và một trái tim mạnh mẽ mới là điều quan trọng.

Cố gắng thì hơi mệt một chút, nhưng ít nhất cảm giác luôn thấy an tâm.

Lý do khiến số ca tử vong vì covid-19 của Ý cao hơn gấp đôi so với Trung Quốc

Ý đã báo cáo số người chết nhiều hơn gấp đôi so với Trung Quốc - quốc gia đầu tiên xuất hiện loại virus này vào cuối năm 2019. Tính đến nay, đã có hơn 9.000 trường hợp tử vong ở Ý, so với con số 3.295 ở Trung Quốc, theo dữ liệu do Đại học Johns Hopkins tổng hợp.

Đồng thời, số người chết ở Tây Ban Nha đã tăng mạnh trong những ngày gần đây và hiện tại đang ở mức hơn 5.000 - cũng cao hơn đáng kể so với Trung Quốc. Những con số đáng lo ngại đã đặt ra câu hỏi về những yếu tố nào khiến những quốc gia châu Âu này có tỷ lệ tử vong khủng khiếp như vậy.

Hai chuyên gia y tế đã chia sẻ với CNBC một số lý do dưới dây.

Phản ứng chậm chạp

"Sự lây lan đã diễn ra trên diện rộng trước khi mọi người nhận thức được sự có mặt của virus này", Alexander Edwards, một chuyên gia về miễn dịch học của Đại học Reading, đã trao đổi với CNBC hôm thứ Năm về tình hình ở Ý.

Ông giải thích rằng ở hầu hết các nước châu Âu, người ta cho rằng dịch bùng phát "là một vấn đề ở nơi nào đó", và thái độ ban đầu này đã dẫn đến sự lây lan nhanh chóng của virus ở những nơi như Ý và Tây Ban Nha.

Khu vực Vũ Hán Trung Quốc, nơi bắt nguồn của virus, đã cách ly khỏi phần còn lại của thế giới kể từ giữa tháng 1. Khu vực này sẽ dỡ bỏ một phần phong tỏa vào đầu tháng Tư, do không có trường hợp mới nào được báo cáo trong những ngày qua.

Việc phong tỏa nghiêm ngặt dường như đã có tác động tích cực, tuy nhiên vào thời điểm đó, quyết định buộc 11 triệu người dân phải ở nhà dường như quá quyết liệt với nhiều người, và không có gì đảm bảo cho sự thành công.

Ý đã thực hiện các biện pháp phong tỏa lần đầu tiên vào cuối tháng 2, tại 11 thành phố ở phía bắc của đất nước. Một cuộc phong tỏa trên toàn quốc chỉ được công bố vào ngày 9 tháng 3. "Ý chậm hơn một chút", ông Ed Edwards cho biết.

Năng lực xét nghiệm

Tỷ lệ tử vong cũng liên quan đến số lượng người đang được xét nghiệm virus, Michael Tildesley, một nhà dịch tễ học tại Đại học Warwick cho biết. Về cơ bản, càng nhiều người được kiểm tra, cơ quan chức năng càng có thể phản ứng tốt hơn.

Kết quả là ở những nơi mà nhiều người đang được xét nghiệm với tốc độ nhanh chóng, chẳng hạn như Trung Quốc, số người chết sẽ không cao như ở Ý và Tây Ban Nha, nơi chỉ có những công dân xuất hiện triệu chứng của virus corona mới được xét nghiệm.

Edwards nói thêm rằng ở Trung Quốc, những người nhiễm virus được xác định nhanh chóng và bị cách ly trong hệ thống y tế, thay vì ở nhà - trong khi đó là những gì đã xảy ra ở Ý.

Dân số

Theo Edwards, có một "sự kết hợp nhân đôi của các yếu tố rủi ro". Ông giải thích rằng nhóm người đầu tiên bị virus tấn công ở nước này là người già.

Dữ liệu của OECD cho thấy Ý có tỷ lệ dân số già cao thứ hai trên thế giới, sau Nhật Bản. Những người trên 60 tuổi được cho là có nguy cơ cao mắc các triệu chứng nghiêm trọng từ virus.

"Chủ nhật hàng tuần, người Ý trẻ tuổi thường đi gặp ông dịch công chứng bà, họ hôn nhau, đến nhà thờ hoặc dùng bữa cùng nhau", chuyên gia Ed nói thêm rằng việc tiếp xúc với người già đã lan truyền virus trên khắp nước Ý.

Mặc dù Tây Ban Nha không có tỷ lệ dân số già cao nhất thế giới, covid-19 cũng gây ảnh hưởng rất lớn tới nhóm tuổi này. Dữ liệu từ chính phủ Tây Ban Nha đã chỉ ra rằng các nhóm tuổi có số lượng ca mắc nhiều nhất là: 50-59; 70-79; và trên 80.

Ngoài ra, Tây Ban Nha có một nền văn hóa gia đình tương tự như Ý, mà theo các chuyên gia cho thấy rằng sự tiếp xúc thân mật giữa thanh niên và người già đã góp phần khiến cho số người chết tăng nhanh hơn.

"Một phần nguyên nhân cũng đến từ yếu tố văn hóa", từ ông Tildesley, từ Đại học Warwick, cho biết thêm rằng Trung Quốc đã cho thấy mức độ tuân thủ cao hơn đối với các biện pháp phong tỏa so với châu Âu.

Cuối cùng, đã có một số ý kiến ​​cho rằng sự khác biệt trong các loại thuốc được sử dụng ở châu Âu, so với Trung Quốc, có thể có tác động đến tỷ lệ tử vong do virus. Tuy nhiên, Edwards cho biết thật khó để nói liệu sự khác biệt giữa thuốc Đông Y và Tây Y có phải là một yếu tố không.

Dịch COVID-19: Kinh tế, sức khỏe người dân và nguy cơ về một cuộc Đại khủng hoảng ở Mỹ

Cuộc Đại khủng hoảng tại Mỹ (năm 1929- 1933) bắt đầu bằng việc thị trường chứng khoán lao dốc đã gây ra tình trạng thất nghiệp hàng loạt, suy giảm sản lượng kinh tế, gây tâm trạng bất an cho cả 1 thế hệ.

Nó đã tái định hình nước Mỹ, dịch chuyển dòng người di cư, sản sinh các dòng nhạc, trường phái hội họa và văn học mới. Tuy nhiên, dưới thời tổng thống Franklin Roosevelt, cuộc đại khủng hoảng cũng tạo ra một loạt chương trình phúc lợi xã hội mới như bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm an sinh xã hội nghỉ hưu, và bảo hiểm tiền gửi ngân hàng.

Sự lây lan nhanh chóng và chưa từng có tiền lệ của virus corona đang khiến người ta liên tưởng tới cuộc Đại khủng hoảng này do dự báo sự tăng đột biết số lượng người mất việc và sự sụt giảm đáng kể sản lượng kinh tế giống như những gì diễn ra hồi năm 1930.

Nhưng để cuộc khủng hoảng thực sự xảy ra, một loạt các con số kỉ lục sẽ phải xuất hiện trong những tuần tới: ví dụ như hàng triệu người mất việc làm, sụt giảm tổng sản lượng kinh tế ở mức 2 con số trên quy mô lớn và kéo dài trong nhiều năm, chứ không phải nhiều tháng.

Ông Bernard Baumohl, trưởng kinh tế toàn cầu của tổ chức Economic Outlook Group, nói: "Không có một định nghĩa rõ ràng về đại khủng hoảng nhưng chắc chắn nó rất khác về mức độ và quy mô so với 1 cuộc suy thoái". Lấy ví dụ về cuộc Đại khủng hoảng, nước Mỹ mất 20% số việc làm trong 3 năm, gấp 4 lần con số việc làm mất đi trong cuộc Đại suy thoái 2007-2009.

Trong 4 năm của cuộc Đại khủng hoảng, nước Mỹ giảm 1/3 sản lượng kinh tế. Mặc dù một số nhà kinh tế nghĩ rằng nước Mỹ dự đoán chính xác sản lượng từ tháng 4- tháng 6 sụt giảm ít nhất 14%, hiếm ai nghĩ rằng sự sụt giảm này kéo dài trong nhiều năm.

Chi tiêu công cũng là 1 nhân tố. Số đơn xin trợ cấp thất nghiệp tăng đột biến, nên khoản tiền chính phủ phải hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân rất lớn. Những biện pháp bình ổn này tỏ ra có tác dụng hiệu quả trong các kỳ suy thoái trước.

Các dịch công chứng chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) cũng sẽ góp phần vào sự hình thành cuộc Đại khủng hoảng. Sự thất bại của FED trong việc ngăn các ngân hàng phá sản cũng làm nghiêm trọng thêm tình hình.

Thời điểm này, FED và các ngân hàng trung ương của các nước đã nhanh chóng thông qua các gói cứu trợ khẩn cấp bằng tiền mặt và thực thi các chính sách mới nhằm giảm nguy cơ phá sản của doanh nghiệp và giảm bớt tình trạng sa thải hàng loạt.

• 

  Vấn đề đau đầu của các nước đã kiểm soát được COVID-19: Gỡ bỏ phong tỏa và những mối nguy khó lường

Bước quan trọng tiếp theo là các nhà kinh tế học và những người làm chính sách cần cải thiện hệ thống chăm sóc y tế công tại Mỹ.

Các chuyên gia y tế nói rằng các quy định không thống nhất giữa các bang và phản ứng chậm chạp của chính phủ có thể khiến cho dịch bệnh lây lan nhanh chóng hơn.

Việc tổng thống Donald Trump mong muốn sớm hồi sinh nền kinh tế cũng có thể tạo ra các rủi ro.

Theo nghiên cứu của Tạp chí khoa học công Lancet dựa trên kinh nghiệm của Trung Quốc, việc dỡ bỏ các quy định phong tỏa quá sớm có thể tạo ra dịch bệnh bùng phát lần thứ hai.

Số người thương vong càng lớn, dịch bệnh kéo dài càng lâu thì nền kinh tế càng bị thiệt hại nhiều. "Cần khống chế dịch bệnh trước rồi mới tính đến các hoạt động kinh tế được," chủ tịch FED Jerome Powell phát biểu.

Mỹ đứng đầu bảng COVID-19, bà Clinton liền mỉa mai TT Trump: Ông ấy đã hứa là 'Nước Mỹ trước tiên' mà

Tình tiết mới vụ án mạng kinh hoàng tại chùa Quảng Ân

Liên quan đến vụ án mạng kinh hoàng xảy ra tại chùa Quảng Ân (huyện Hàm Tân, Bình Thuận), tối 28-3, một số người đã liên lạc với Công an tỉnh Bình Thuận để đề nghị trả lại dịch công chứng số tiền hàng trăm triệu đồng mà đối tượng Nguyễn Thanh Tâm – nghi phạm vụ án, đã trả nợ cho họ. Sau lời khai ban đầu chỉ lấy 3 chiếc điện thoại cùng một số vật dụng thì hôm nay Tâm khai còn lấy tại chùa hơn 750 triệu đồng.

Nghi phạm tại cơ quan công an

Thông tin từ Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Thuận cho biết, trong tối 28-3, cơ quan này nhận được một số cuộc gọi đề nghị giao nộp số tiền do nghi ngờ liên quan đến đối tượng Nguyễn Thanh Tâm. Theo những người này, đây có thể là số tiền liên quan đến vụ án mạng xảy ra tại chùa Quảng Ân mà Tâm đã lấy cắp để trả nợ cho họ.

Nghi phạm Nguyễn Thanh Tâm

Trong buổi trưa ngày 28-3, Công an tỉnh Bình Thuận đã di lý nghi phạm Nguyễn Thanh Tâm về nhà của hắn tại khu phố 5, thị trấn Tân Nghĩa (huyện Hàm Tân) để truy tìm thêm tang chứng. Tại đây, cảnh sát đã thu giữ 250 triệu đồng mà nghi phạm cất giấu ở nhà. Theo một số người dân sống gần nhà Tâm thì số tiền này được đối tượng cất trong túi nylong màu đỏ và giấu trên mái nhà. Toàn bộ số tiền đã được Cơ quan công an thu giữ.

Ngoài ra, đối tượng Tâm còn khai nhận đã trả nợ cho nhiều người với số tiền trên 500 triệu đồng. Tất cả số tiền cất giấu và trả nợ được y khai lấy cắp từ chùa Quảng Ân.

Trước đó một ngày, vào ngày 27-3, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Thuận đã thu giữ hung khí gây án là một thanh gỗ có nhánh cụt cùng hiện trường là một bãi đất trống gần nghĩa địa khu phố 5, thị trấn Tân Nghĩa, huyện Hàm Tân, nơi Tâm đốt túi xách của sư thầy Thích Nguyên Lộc sau khi gây án ở chùa.

Nguyễn Thanh Tâm cũng được đưa về một khu nghĩa trang tại và thu được hung khí gây án là một khúc gỗ tròn. Cơ quan công an cũng di lý Tâm đến khu vực đối tượng đốt tay nải đựng tài sản, giấy tờ của Thượng toạ. Trước đó, Công an đã thu giữ 3 chiếc điện thoại di động, hai chùm chìa khoá và một xâu chuỗi niệm Phật là tang vật vụ án.

Phùng Ngọc Huy đã có động thái đầu tiên ngay khi hay tin Mai Phương qua đời

Thông tin  nữ diễn viên Mai Phương qua đời  vào tối ngày 28/3 sau hơn 1 năm chống chọi với căn bệnh ung thư phổi quái ác đã làm đông đảo khán giả, bạn bè nghệ sĩ vô cùng bàng hoàng, thương tiếc. Mới đây, Phùng Ngọc Huy - bạn trai cũ và cũng là bố của con gái Mai Phương cũng có động thái đầu tiên ngay khi biết tin buồn. 

• Diễn viên Mai Phương qua đời sau hơn 1 năm chiến đấu với bệnh ung thư quái ác

Cụ thể trên trang cá nhân, nam ca sĩ cập nhật ảnh bìa và ảnh đại diện sang màu đen, như một cách bày tỏ sự tiếc thương. Ngoài ra, Phùng Ngọc Huy cũng không có thêm bất cứ chia sẻ gì trên mạng xã hội về tin buồn này. Được biết, hiện nam dịch công chứng ca sĩ đang ở Mỹ và rất khó khăn để trở về Việt Nam dự tang lễ Mai Phương trong thời gian dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp. 

Phùng Ngọc Huy chuyển ảnh đại diện và ảnh bìa trang cá nhân Facebook sang màu đen, như một cách bày tỏ sự tiếc thương ngay khi nghe tin Mai Phương qua đời.

Mai Phương và Phùng Ngọc Huy từng có 3 năm mặn nồng bên nhau trước khi đường ai nấy đi. Trong suốt thời gian Mai Phương bị bệnh, Phùng Ngọc Huy dù ở xa nhưng vẫn dành sự quan tâm đặc biệt tới cô.

Máy thở là gì mà nước nào trên thế giới cũng đang chạy đua để có càng nhiều càng tốt?

Mỹ vừa chính thức trở thành ổ dịch đông bệnh nhân nhất thế giới, nhưng bệnh viện nước này không có đủ máy thở - thiết bị y tế quyết định sự sống của những bệnh nhân đang mang Covid-19 trong người. Báo cáo hồi tháng Hai cho thấy các bệnh viện Hoa Kỳ có khoảng 160.000 máy thở, 8.900 máy đang trong kho trực chờ ngày cấp bách. Nghe thì có vẻ nhiều, nhưng trong tình cảnh cấp bách, nhà cầm quyền tại New York liên tục đưa cảnh báo rằng bang này đang đứng bên bờ vực thiếu thốn vật tư y tế trầm trọng.

Theo phân tích của bác sĩ James Lawler, chuyên gia bệnh truyền nhiễm và sức khỏe cộng đồng tới từ Trung tâm Y khoa thuộc Đại học Nebraska, thì khoảng 1 triệu người Mỹ sẽ cần máy thở trong hoàn cảnh đại dịch Covid-19 bùng phát. Tuy nhiên, phân tích của Lawler không kèm mốc thời gian, nên có thể con số 1 triệu người không có nghĩa rằng họ sẽ cần thở máy cùng một lúc.

Nhân lúc máy thở đang trở thành trọng tâm sản xuất cũng như cứu cánh cho người nhiễm Covid-19, ta hãy tìm hiểu chút về nó.

Đây là cách máy thở hoạt động

Một vài bệnh nhân Covid-19 thở gấp và khó thở, họ phải cần tới sự trợ giúp của máy móc để hô hấp. Máy thở có nhiều hình dáng, nhưng thông thường có hình hộp chữ nhật, với đường ống truyền không khí từ máy vào phổi bệnh nhân. Chúng có thể giúp việc hô hấp dễ dàng hơn.

“ Về cơ bản, máy thở thổi không khí vào phổi bạn, hỗ trợ hoạt động thở tự nhiên ”, bác sĩ Nicholas Hill tới từ Đại học Y Tufts nói.

Người bệnh sẽ mang một trong hai loại suy hô hấp sau đây:

Đầu tiên là suy hô hấp tăng anhydrit cacbonic huyết, là khi không khí không vào phổi đủ và CO2 tích tụ tới mức quá tải. Để giúp bệnh nhân dạng này hô hấp, bác sĩ không cần tới máy thở đưa trực tiếp không khí vào phổi mà chỉ cần mặt nạ là đủ.

Loại thứ hai có tên suy hô hấp giảm oxy huyết; đúng như tên gọi của nó, đó là khi hô hấp khó khăn và máu không nhận được đủ lượng oxy. Loại suy hô hấp này có thể gây ảnh hưởng tới phổi, và con virus SARS-CoV-2 cũng gây nên những tổn thương phổi tương tự.

Khi suy hô hấp diễn ra, phổi sẽ sưng tấy và xuất hiện dịch ứ đọng, khiến phổi khó hoạt động bình thường.

“ Chúng tôi điều trị những biểu hiện bệnh trên bằng việc đưa thêm oxy vào phổi bệnh nhân ”, bác sĩ Hill nói. “ Chúng tôi có thể truyền cho bạn 100% oxy để đẩy mức oxy trong máu lên cao, nhưng cũng phải rất dịch công chứng cẩn thận vì oxy nguyên chất có thể gây hại ”.

Giải quyết tình trạng thiếu thốn máy thở

New York đang là bang có số ca nhiễm Covid-19 cao nhất, số máy thở có tại đây vẫn đủ để duy trì sự sống trong hơn 800 ca nhiễm. Tuy nhiên, theo ước tính của nhà cầm quyền địa phương, bang này sẽ cần tới 30.000 máy thở để sử dụng khi số ca nhiễm virus có thể đạt đỉnh trong vài tuần tới.

Có nơi đề xuất sử dụng một máy thở cho hay bệnh nhân nếu tình hình thiếu hụt tiếp tục diễn ra. Việc này có thể ảnh hưởng tới sức khỏe bệnh nhân, vì máy thở được thiết kế để hỗ trợ hô hấp cho một bệnh nhân duy nhất. Trong trường hợp cấp bách, hai bệnh nhân phải dùng chung một máy thì họ phải có thể tích phổi và kích cỡ cơ thể tương đương thì mới mong hiệu quả được.

Theo lời bác sĩ Hill, việc hai bệnh nhân chung một máy thở rất liều lĩnh, nên cách giải quyết tốt nhất là tập trung sản xuất máy thở để cứu được càng nhiều người càng tốt. Thời điểm hiện tại, một số doanh nghiệp sản xuất ô tô đã tham gia sản xuất máy thở, điển hình là hãng xe điện Tesla của Elon Musk.

Ngoài ra, việc nhập khẩu máy thở từ Trung Quốc cũng là một phương pháp hay. Đất nước tỷ dân đã bắt đầu khống chế được đại dịch, một số đơn vị sản xuất cũng thừa thiết bị y tế, sẵn sàng bán lại cho những nước đang cần. Cũng lại lấy Elon Musk ra làm ví dụ: hôm vừa rồi, ông đã đặt mua 1.255 máy và đã tặng miễn phí 1.000 thiết bị cho các bệnh viện tại bang California, 255 máy thở còn lại sẽ được lắp cho những nơi cần kíp.

Thêm 5 ca nhiễm Covid-19 mới, nâng tổng lên 174: 3 ca liên quan đến BV Bạch Mai

Theo đó, 3 trong số đó liên quan tới Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), 1 ca có thời gian sống trong cộng đồng và 1 ca được cách ly ngay sau khi nhập cảnh. 

CA BỆNH 170 (BN170): Bệnh nhân nam, 27 tuổi, có địa chỉ tại Định Hoá, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình, nghề nghiệp: lao động tự do (làm thạch cao). 

Đầu tháng 3/2020, bệnh nhân làm trần thạch cao trong khu đô thị mới của Vingroup ở huyện Gia Lâm. Tại đây bệnh nhân ở cùng 04 người, hàng ngày chủ yếu tiếp xúc với 4 người này và một người giám sát trông công trình. Thời điểm này bệnh nhân khỏe mạnh, không ho, không sốt. 

Khoảng ngày 14-15/3/2020, bệnh nhân biết tin bố ốm nên về quê. Bệnh nhân bắt xe Grab (nhưng không đặt xe trên điện thoại) từ Gia Lâm đến bến xe Giáp Bát, lúc 9h30 bệnh nhân lên xe của nhà xe Đức Long và về đến nhà khoảng 12h cùng ngày. Bệnh nhân ở nhà và không đi đâu trong thời gian khoảng 5-6 ngày (không ho, không sốt, không khó thở). Đến sáng ngày 20/3, bệnh nhân cùng hai người chú, thuê xe đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình để chuyển bố lên Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội). 

Khoảng 12h cùng ngày, bố của bệnh nhân được đưa vào Khoa Cấp cứu A9 - Bệnh viện Bạch Mai. Bệnh nhân và bố ở đây khoảng 1.5-2h, sau đó bố của bệnh nhân được chuyển đến Khoa Tiêu hoá ở tầng 3. Từ 20-22/3, bệnh nhân đến mua và ăn cơm 5 lần ở quầy số 1 căng tin Bệnh viện Bạch Mai. Sáng ngày 22/3/2020, bệnh nhân đi xe ôm từ Bệnh viện Bạch Mai tới bến xe Giáp Bát, 9h30 lên xe Đức Long và về đến quê lúc 12h, vợ ra đón về. 

Ảnh minh hoạ

Tối cùng ngày, bệnh nhân bị sốt 38.5 độ C, được anh vợ chở dịch công chứng vào Bệnh viện Đa khoa huyện Kim Sơn tối ngày 23/3/2020. Vào 10h30 ngày 25/3/2020, bệnh nhân được lấy mẫu xét nghiệm và có kết quả ban đầu dương tính với virus SARS-CoV-2. 

CA BỆNH 171 (BN171):  Bệnh nhân nữ, quốc tịch Việt Nam, 19 tuổi, là du học sinh tại Mỹ, có địa chỉ tại phường 11, quận 10, TP. Hồ Chí Minh. Bệnh nhân từ Mỹ về, quá cảnh ở Philippines, nhập cảnh Việt Nam ngày 13/3/2020. 

Khi nhập cảnh, bệnh nhân không có triệu chứng và được đưa đến Bệnh viện dã chiến Củ Chi cách ly theo dõi . Ngày 24/3/2020, Trung tâm Y tế Quận 10, TP. Hồ Chí Minh tiến hành lấy mẫu theo diện điều tra cộng đồng những người từ Mỹ và Đông Nam Á trở về. Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP. Hồ Chí Minh kết luận mẫu bệnh phẩm của bệnh nhân dương tính với virus SARS-Cov-2 vào ngày 28/3/2020. Hiện bệnh nhân đang được cách ly tại nhà. 

CA BỆNH 172 (BN 172) : nữ, quốc tịch Việt Nam, là con dâu bệnh nhân số 133, chăm sóc bệnh nhân 23 ngày. Hiện nay bệnh nhân không ho, không sốt, không khó thở. 

CA BỆNH 173 (BN 173): nữ, quốc tịch Việt Nam, sống và làm việc Mátxcơva (LB Nga) về nước ngày 25/3/2020, được chuyển đến khu cách ly tập trung tại trường Đại học FPT ở Hòa Lạc, huyện Thạch Thất, Hà Nội. Bệnh nhân xuất hiện sốt khoảng 38 độ C, kèm theo ho nhiều, đau mỏi người, đã được nhập viện. 

CA BỆNH 174 (BN 174): nữ, quốc tịch Việt Nam. Bệnh nhân làm việc tại nhà ăn Bệnh viện Bạch Mai, có tiếp xúc với nhiều người. Hai ngày nay bệnh nhân xuất hiện sốt từng cơn, sốt nóng 38,6 độ C, ho húng hắng có đờm trắng , không chảy nước mũi, không đau mỏi người, đã được nhập viện. 

Bộ Y tế khuyến cáo: Từ 0h hôm nay (28/3/2020) bắt đầu áp dụng việc hạn chế đi lại và các quy định chặt chẽ của Chính phủ nhằm ngăn chặn việc lây lan bệnh Covid-19. Bộ Y tế đề nghị người dân thực hiện tốt 5 điểm sau đây:

1. Hạn chế tối đa ra ngoài, chỉ ra ngoài khi thực sự cần thiết.

2. Nếu buộc phải ra ngoài luôn luôn đeo khẩu trang, hãy giữ khoảng cách tiếp xúc, tốt nhất là 2m.

3. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn.

4. Thường xuyên vệ sinh nhà cửa, lau rửa thường xuyên, để thông thoáng, sinh hoạt lành mạnh.

5. Thực hiện khai báo y tế, cập nhật tình hình sức khỏe hàng ngày, giữ liên hệ thường xuyên với cán bộ y tế, cơ sở y tế.

Dàn sao Những Thiên Thần Áo Trắng xót xa trước hung tin Mai Phương qua đời vì ung thư phổi

Với các khán giả thế hệ 8x, 9x,  Những Thiên Thần Áo Trắng  là cả một vùng trời kỉ niệm, là bộ phim đến bây giờ người ta vẫn nhắc mãi như một huyền thoại của màn ảnh Việt. Tròn 10 năm sau ngày oanh tạc trên màn ảnh nhỏ, tưởng đâu khán giả sẽ được dịp cùng dàn diễn viên năm nào bồi hồi ôn lại những kỉ niệm của thập kỷ trước. Ngờ đâu kỉ niệm còn chưa kịp nhắc nhớ thì  Mai Phương  - thiên thần áo trắng năm nào đã phải nói lời tạm biệt. Sau gần hai năm dịch công chứng chống chọi với bệnh tật, chiều ngày 28/3, đóa hoa nhỏ kiên cường Mai Phương đã rời xa cuộc đời. Trên trang cá nhân của mình, dàn diễn viên của Những Thiên Thần Áo Trắng năm nào không khỏi bàng hoàng, đau đớn trước sự ra đi của người bạn nhỏ.

Mi Du gửi lời tạm biệt đến người chị Mai Phương

Nam Cường không nhắc tên cũng không đăng hình nhưng chỉ vài dòng chữ thôi thì khán giả cũng biết trong lòng anh đang nặng nề đến nhường nào

Vẫn mãi là những thiên thần áo trắng của riêng "cô lớp trưởng July Miu" Miu Lê

"Cựu lớp trưởng Nam" không còn biết phải nói gì trước sự ra đi của cô bạn cũ

Lan Phương thương bé Lavie, thương người em gái kiên cường của mình

Tự làm khổ mình khi mời mẹ chồng sống chung

Vợ chồng tôi quen nhau khi du học nước ngoài, về nước gặp lại nhau qua công việc và yêu được tròn 2 năm thì cưới. Gia đình anh là viên chức ở tỉnh. Bố chồng là nguyên giám đốc một sở, mẹ chồng là con nhà gia giáo, trước đây bà làm trong hội chữ thập đỏ, nay đã về hưu.

Chồng tôi là con một, được bố mẹ hết mực yêu chiều nhưng lại đi con đường riêng. Học xong đại học, anh tự giành học bổng du học, rồi về nước làm cho tập đoàn nước ngoài.

Gia đình tôi cơ bản là bình thường. Bố mẹ đều là con đầu nên khi còn nhỏ đã phải nghỉ học ở nhà trông em. Bố mẹ bắt đầu bằng buôn bán nhỏ, làm việc cật lực nhiều năm. Nhờ uy tín, chăm chỉ, lại gặp thời nên công việc kinh doanh rất phát đạt. Bố mẹ nghiêm khắc dạy dỗ và muốn bù đắp cho thuở ấu thơ phải bỏ học sớm nên rất tập trung giáo dục chị em tôi. Sau khi đỗ đại học, chúng tôi đều được cho ra nước ngoài du học. Tôi học xong đại học thì về nước, đang quản lý công ty gia đình tại Hà Nội, em trai học xong thạc sĩ, đang thực tập tại Mỹ.

Kể ra để thấy tôi lẽ ra không có gì để phàn nàn về cuộc sống. Dù môi trường hai bên rất khác nhau nhưng chúng tôi tự xây được nhà để ở riêng sau khi cưới, va chạm không nhiều.

Năm ngoái, mẹ chồng bị tai biến nhẹ, may mắn được chữa trị kịp thời nên không ảnh hưởng nhiều đến sức khoẻ. Suốt 2 tháng từ ngày cấp cứu và trong quá trình điều trị vật lý trị liệu mẹ đều ở tại nhà tôi cho tiện. Chúng tôi thuê chuyên gia trị liệu đến nhà, đưa mẹ đi massage châm cứu đều ở những nơi tốt nhất. Sau khi mẹ khoẻ lại, tôi bàn với chồng mời mẹ ở luôn với chúng tôi vì thực lòng sau khi bà bị ốm tôi rất thương bà. Bố chồng tôi có vợ bé và hai con riêng đã lớn, chuyện này không bung bét ra bên ngoài, ngay cả tôi cũng biết sau khi lấy anh. Mẹ chồng tôi chỉ trông vào con trai, anh là niềm tự hào của mẹ. Quyết định này cũng do bố mẹ ruột tôi thúc đẩy. Bố mẹ rất quý chồng tôi, lại nặng về chữ hiếu, luôn nhắc nhở con nhất định phải trả ơn cho mẹ chồng đã cho tôi một người chồng tốt.

Mẹ chồng ban đầu từ chối, nói không muốn làm gánh nặng, rồi sau lại đồng ý với lý do bà phải ở lại chăm sóc cháu trai. Trước Tết tôi lại có thêm tin vui sau mấy năm cố gắng thuốc thang, trong lòng đầy yêu thương và hạnh phúc vì gia đình ngày càng trọn vẹn.

Hàng tháng, chồng đưa tôi 50% lương, còn lại anh chi tiêu ngoại giao riêng. Tôi có một căn hộ cao cấp bố mẹ tặng trước khi cưới, đang cho thuê, trừ thuế phí còn khoảng 1.000 USD. Ngoài ra, vì quản lý công ty gia đình nên tôi nhận mức lương bằng với quản lý trước đây bố mẹ thuê. Chúng tôi có một vài khoản vay đầu tư, hàng tháng cần trả lãi, con trai đang học trường mầm non quốc tế và ngoài ra có học thêm nhạc, võ, bơi khá tốn kém. Chúng tôi đóng bảo hiểm nhân thọ và bảo hiểm y tế cao cấp cho bố mẹ chồng đã 5 năm liên tục. Nhìn chung chi cũng nhiều nhưng tôi không phải lo lắng dù chúng tôi không phải quá giàu có.

Tôi đưa mẹ chồng 15 triệu mỗi tháng để mua thức ăn, bà đi lại bằng thẻ taxi của tôi, hạn mức sử dụng mỗi tháng 5 triệu. Tiền điện nước tự động trừ vào tài khoản ngân hàng, tiền giúp việc tôi chuyển khoản riêng. Tiền học của con đã đóng cả năm, có xe đưa đón tận nhà. Sữa, thực phẩm và đồ dùng của con tôi có cậu gửi về và ông bà ngoại thường xuyên mua cho. Tôi thường tự gọi trái cây và hải sản ngon cho cả nhà hàng tuần, tủ lạnh lúc nào cũng gần như chật cứng. Việc mua sắm đồ dùng, sửa chữa nhà cửa, xe cộ cũng do tôi chi chứ không đụng vào khoản tiền đưa mẹ.

Mẹ chồng luôn phàn nàn chúng tôi tiêu hoang, bảo phải tiết kiệm. Tôi vui vẻ bảo mẹ phải tiêu tiền mới kiếm được, ai cũng lo tiết kiệm không tiêu xài, vậy chúng con kiếm đâu ra doanh thu. Mặt khác mẹ lại kể bác dâu tôi kêu ầm lên là sao chúng tôi đưa mẹ ít tiền thế, tiêu ở thành phố của tỉnh nhà không đắt đỏ bằng ở Hà Nội cũng cần 20 triệu cho một nhà 4 người bên nhà bác rồi. Tôi ngạc nhiên hỏi sao bác dâu biết, mẹ lại vòng vèo bảo thật ra mỗi người mỗi ý, mẹ thấy thế cũng đủ rồi, "tằn tiện" một chút là được. Tôi nhờ mẹ ghi lại khoản chi trong một tháng thôi, để tôi ước tính đưa mẹ sao cho đủ, mẹ dỗi bảo không quen tiêu xong còn phải ghi lại.

Mẹ là người khó tính, hay xét nét với người bà cho là thấp kém hơn, nhất là người "nhà quê". Bà không chơi với hàng xóm. Bạn hay sếp của chồng tôi đến chơi thì bà chào đón nhiệt tình, với người giàu có hay chức cao bà rất khiêm nhường. Bạn của tôi, nhân viên hay người nhà ở quê lên ghé qua hỏi thăm sức khoẻ bà thì bà khá hờ hững, có lúc bỏ đi không tiếp. Tôi có bác giúp việc đã ở cùng 4 năm, từ ngày mẹ lên bác khóc xin nghỉ với tôi 2 lần vì bị bà chỉnh. Chứng kiến bà mỗi ngày xếp lại tủ lạnh vài lần, đếm từng quả táo xem có thiếu hay không, lôi thùng đồ cũ tôi cho người làm ra kiểm lại, tôi không chịu được. Lần thứ ba bác xin, tôi quyết định cho bác giúp việc nghỉ và nhờ mẹ chồng tự tìm người bà thấy phù hợp đúng theo yêu cầu của bà. Trong lúc đó, tôi thuê người làm theo giờ nhưng ai cũng bỏ sau vài lần đến. Sau vài tuần, mẹ chồng nói tôi đừng thuê người nữa, bà rảnh ở nhà quét 2 nhát chổi cũng khoẻ người. Lúc ấy tôi chưa có thai, nhà toàn người lớn, vợ chồng tôi không quá khó trong cuộc sống nên động viên nhau thôi sao cũng được, miễn là mẹ vui. Có điều tôi thật sự mong có người giúp việc nhà từ sáng đến tối luôn, để chúng tôi có nhiều thời gian cho mình hơn.

Mẹ chồng từ sau khi không cho thuê người lại luôn phàn nàn tôi lười làm việc nhà, kể xấu cho cả nhà chồng. Có lần mẹ mải mê nói chuyện không biết tôi đã về nhà từ bao giờ và nghe được hết. Gần đây, mẹ ruột tôi mang quà cho các cháu, mẹ chồng mách tội tôi thế này thế kia, rồi dắt mẹ tôi lên phòng vợ chồng tôi, mở từng ngăn kéo, lục lọi tủ quần áo để mẹ thấy tôi bừa bộn thế nào. Chúng tôi luôn đóng cửa phòng nhưng không khoá lại. Bà chê tôi tính tình bộp chộp, hay cãi nhau tay đôi với chồng, không xứng làm dâu hiền. Bà than mệt vì phải "hầu chúng nó", khiến mẹ tôi phải nhận sai và xin lỗi. Tôi biết chuyện tức muốn khóc, nói sẽ không ở với mẹ chồng nữa, đưa bà về quê thì mẹ tôi lại can, khuyên chúng tôi làm tròn đạo hiếu. Giờ tôi cho mẹ chồng về thì cả nhà chồng sẽ nghĩ sao về chúng tôi?

Tôi ngồi nói chuyện với mẹ chồng, nhận sai, nhận luôn mình từ nhỏ đến lớn đều không phải người giỏi việc nhà, nhà tôi luôn có giúp việc, công việc bận rộn, con nhỏ, rất cần người. Bà bảo việc nhà ít, san sẻ mỗi người một tí là xong, nếu tôi thuê giúp việc là muốn bà thành người vô dụng, bà sẽ về quê. Vậy là tôi lại phải im lặng, không hiểu tại sao bà cứ phải làm khó mình và con dâu.

Con trai tôi thông minh nhưng hiếu động, như bất cứ em bé 5 tuổi nào. Mỗi khi cháu ngã, vấp chảy máu chân, cụng đầu vào bàn ghế, hay khóc lóc gì là bà làm um lên, câu đầu tiên là "Ôi giời ơi" như thể tôi hại con. Công nhận bà rất yêu thương và chăm sóc, dạy bảo cháu từng ly từng tí, không hiểu sao tôi có thể bỏ qua mỗi khi mẹ nhắc tôi việc này việc kia mà lại không thể chịu được khi bà dạy tôi phải chăm con thế nào.

Mẹ đẻ khuyên tôi tu tâm, đã làm việc tốt phải làm đến cuối cùng, không được bỏ ngang giữa chừng mất hết phúc lộc. Tôi thường ghi những điều tốt đẹp mẹ chồng đã làm để đọc lại khi tức giận cho đỡ ảnh hưởng đến con gái trong bụng, nhưng gần đây tôi chẳng muốn về nhà mình nữa. Nếu chồng bận đi công tác thì tôi cũng tìm cách đưa con đi học này kia, hoặc sang nhà ngoại để tránh phải ở nhà với mẹ chồng. Thật sự quá ngột ngạt!

Tôi tâm sự trên đây không phải để nhận được đồng tình hay muốn tìm cách đuổi mẹ chồng đi. Chồng tôi thương vợ con, anh cũng chỉ có một mẹ, tôi không muốn phàn nàn dịch công chứng nhiều với anh, đưa anh vào thế bí. Tôi biết mình có nhiều thiếu sót chưa thể hoàn hảo như mẹ chồng mong muốn. Công bằng mà nói hồi nhỏ bố mẹ tôi có rèn rũa tôi và em trai mới trưởng thành nên người, nay mẹ chồng càng khó tôi sẽ càng hoàn thiện hơn. Không biết qua bao lâu mẹ chồng nàng dâu mới sống chung hoà thuận được, làm sao để mẹ chồng bớt ghê gớm hơn đây? Trước đây không ở cùng nhau tôi và mẹ chồng rất thân, mẹ còn hay gọi tôi là con gái. Xin độc giả cho lời khuyên.

Hạnh

Độc giả gọi vào số 09 6658 1270 để được hỗ trợ, giải đáp thắc mắc.

Khách Tây: 'Thà ở Việt Nam còn hơn về'

Braden và Maizie đã khám phá Việt Nam khoảng hai tháng. Hành trình từ Hà Nội đến Hội An của họ có vô số thay đổi do ảnh hưởng của Covid-19. Từ đầu chuyến đi, họ có thể trải nghiệm rất nhiều, nhưng mọi thứ ngày càng khác khi hàng loạt điểm đến đóng cửa. Thậm Biên phiên dịch chí, toàn bộ tour xe máy đặt cho chuyến đi Đà Lạt đều bị hủy, họ quyết định lưu lại Hội An vì lý do an toàn.

"Khó khăn chính là nỗi bất an về những khách du lịch như chúng tôi, khi cư dân địa phương trở nên cảnh giác với những người mang bệnh. Nhưng tại bãi biển An Bàng, Hội An, không khí khá dễ chịu khi người dân chấp nhận chúng tôi miễn là cả hai đeo khẩu trang và dùng dung dịch rửa tay", Maizie chia sẻ.

Khá lo lắng về nguy cơ lây nhiễm nCoV tại Việt Nam, cô và bạn trai hoàn toàn chấp nhận viễn cảnh tệ nhất là phải đi cách ly tập trung. "Chúng tôi đã chuẩn bị tinh thần nhưng vẫn sợ nếu điều đó xảy ra. Điều đáng lo ngại là rào cản ngôn ngữ trong các bệnh viện", phượt thủ Anh bày tỏ.

Maizie (trái) và Braden (phải) đang tận hưởng chuyến đi dài hơn dự kiến tại Hội An. Ảnh: NVCC.

Chỉ định phiêu lưu lại Việt Nam trong hai tháng, Maizie và Braden đã ở lại lâu hơn dự tính. Nếu tình hình này kéo dài, họ có thể gặp rắc rối về tài chính. Cặp phượt thủ Anh quyết định hủy toàn bộ hành trình tiếp theo cho đến 14/4, qua Campuchia, Thái Lan, Bali (Indonesia) và Australia, để lấy lại tiền. Thời gian còn lại, họ sẽ tự lái xe máy khắp nơi cùng bạn bè.

"Bây giờ chúng tôi ở Việt Nam còn hơn về nước, bởi tại Anh bạn thậm chí chẳng thể rời khỏi nhà", Braden cho hay.

Còn với Seb Jordan , nỗi lo lớn nhất của anh trong chuyến du lịch Việt Nam không phải virus, bởi tình hình dịch bệnh vẫn nằm trong tầm kiểm soát. Nhưng suốt chuyến đi cùng bạn gái Lili và bố mẹ cô, anh luôn nơm nớp không biết khách sạn có bị đóng cửa hay lịch bay thay đổi đột ngột không - điều sẽ khiến tất cả mắc kẹt và quá hạn lưu trú.

"Chúng tôi đều cảm thấy an toàn, vì Việt Nam kiểm soát dịch bệnh rất tốt. Tôi cảm thấy ít có nguy cơ nhiễm virus tại Việt Nam và muốn ở lại đây! Khi về nhà, tôi sẽ phải tự cách ly và làm việc từ xa trong một thời gian dài. Tôi thà ở ngoài trời tận hưởng miền quê Việt Nam còn hơn!", anh thú thực.

Tuy nhiên, Seb đã phải thay đổi lịch trình từ Đà Nẵng đi TP HCM, để về Anh sớm. Từ TP HCM bay sang Bangkok, Seb đổi vé và nối chuyến về đến London vào 23/3, ngày lệnh phong tỏa toàn quốc có hiệu lực.

Seb cảm thấy rất may mắn, khi chuyến bay từ TP HCM tới Bangkok, Thái Lan khởi hành đúng lịch, dù hàng loạt chuyến tương tự bị hủy sát giờ. Ảnh: NVCC.

Chung cảm nhận với Seb, Raphaella Stewart đã về Anh song không hề cảm thấy an toàn hơn khi ở Việt Nam. Cô đeo khẩu trang suốt từ khi rời máy bay đến lúc tới nhà.

"Khi hạ cánh xuống sân bay London Heathrow, tôi sốc khi thấy quá ít biện pháp được thực hiện để phòng dịch bệnh lây lan. Thật đáng lo khi không nhân viên nào đeo khẩu trang hay găng tay, không kiểm tra sức khoẻ hay đo thân nhiệt của bất kỳ ai. Điều này hoàn toàn trái ngược với những gì diễn ra tại sân bay ở Hà Nội", blogger của Raphaella Travels hồi tưởng.

Đến ngày 28/3, Anh ghi nhận ít nhất 14.543 ca nhiễm bệnh và 759 người tử vong vì nCoV. Thủ tướng Boris Johnson, người nhiễm Covid-19, đã ban bố lệnh phong tỏa toàn quốc ít nhất 3 tuần từ 23/3.

Không thuận buồm xuôi gió như Seb hay Raphaella, Ralf Lofstad gọi mình là một du khách "mắc kẹt nửa chừng". Khi nhận thấy tình hình diễn biến xấu đi, Ralf lập tức bỏ dở hành trình xuyên Việt bằng xe máy từ TP HCM để về Na Uy.

Song lần lượt từng nỗ lực của phượt thủ này đều thất bại, khi Finnair, Jetstar và Emirates lần lượt hủy hàng loạt chuyến. Thậm chí, ngày 24/3 anh đã ra đến sân bay Tân Sơn Nhất lại đành phải quay về, vì hãng hàng không Thái Lan quy định chỉ những hành khách "âm tính với nCoV" mới được phép lên máy bay.

Cuối cùng, hy vọng lóe lên với Ralf khi một hãng hàng không Pháp vẫn duy trì chuyến TP HCM - Paris vào sáng 27/3. Anh qua đêm tại sân bay Paris Charles de Gaulle và đợi chuyến về Oslo vào 28/3.

Ralf không thể lên máy bay dù đã mua vé ngày 24/3. Ảnh: NVCC.

Không như Ralf, Julia Parra đang kẹt lại Việt Nam. Cô đến Hà Nội từ đầu tháng 2 để dạy tiếng Anh cho một trung tâm tình nguyện, nơi này phải đóng cửa vào tháng 3 vì Covid-19. Những tình nguyện viên khác đã về nước, còn Julia không kịp đặt vé về Tây Ban Nha, nơi dịch bệnh bùng phát ngoài tầm kiểm soát.

Vài ngày trước, Đại sứ quán Tây Ban Nha mới liên lạc với Julia sau khi thấy những cuộc gọi và email khẩn cấp yêu cầu giúp đỡ. Dù vậy, tình hình không khả quan hơn. "Người Tây Ban Nha đang kẹt lại khắp nơi trên thế giới, họ không thể tìm cách đưa tôi về nhà kịp thời. Và giờ thì đã quá trễ", cô nói.

Julia bay vào Đà Nẵng từ 15/3, bởi thành phố biển này có ít ca nhiễm nCoV hơn. "Từ khi đến đây, tôi nhận thấy rất nhiều nơi đã đóng cửa. Những ngày đầu tiên rất lạ, tôi dạo quanh thành phố vắng tanh, bãi biển thì trống trơ", cô nhớ lại.

Julia đã mua vé về nhà từ TP HCM vào ngày 9/4, nhưng Đại sứ quán nhận định chuyến bay sẽ bị hủy xét theo tình hình. Thực tế cô chưa thể rời Đà Nẵng vì không thể xác nhận tờ khai y tế. Hơn nữa, cô không đặt vé máy bay đi TP HCM do không chắc mình có thể tìm phòng nghỉ vào thời điểm này.

"Tôi phải tiếp tục chờ đợi, không cho phép mình hoảng loạn. Gia đình tôi vẫn an toàn, và hàng ngày cập nhật tình hình bên đó xấu thế nào, rằng chính phủ thông báo mọi chuyện sẽ còn tệ hơn nữa trong vài tuần tới. Tôi vô cùng lạc quan và luôn nhắn về nhà rằng tôi cảm thấy rất an toàn ở Việt Nam", cô tâm sự.

Đơn thuốc 7.000 tỷ USD cho kinh tế toàn cầu

Các nước trên thế giới đang đối phó với đại dịch bằng những chính sách với tốc độ và quy mô chưa từng có tiền tệ. Theo thống kê của CNN , tổng giá trị các cam kết của chính phủ và ngân hàng trung ương toàn cầu đến nay đã vào khoảng 7.000 tỷ USD. Con số này bao gồm chi tiêu chính phủ, bảo lãnh cho vay, giãn thuế, cũng như chính sách kích thích tiền tệ của các ngân hàng trung ương thông qua mua lại tài sản. Mức độ này đã vượt xa thời khủng hoảng tài chính 2008.

Lần cuối cùng tăng trưởng kinh tế toàn cầu chịu sức ép lớn thế này trong thời bình là năm 1938, Chetan Ahya – kinh tế trưởng tại Morgan Stanley cho biết. Trong cuộc họp hôm thứ năm, lãnh đạo các nước G20 cũng khẳng định sẽ "làm tất cả những gì có thể" để giảm thiểu thiệt hại kinh tế từ đại dịch và khôi phục tăng trưởng toàn cầu.

"Quy mô của các chính sách lần này sẽ đưa kinh tế toàn cầu về đúng quỹ đạo, đồng thời tạo ra nền tảng vững mạnh để bảo vệ việc làm và tăng trưởng toàn cầu", các lãnh đạo cho biết trong thông báo chung. G20 cam kết bơm 5.000 tỷ USD để kích thích kinh tế thế giới.

Một người vô gia cư sang đường tại Quảng trường Thời đại vắng vẻ ở New York (Mỹ). Ảnh: Reuters

Tuy nhiên, các nhà kinh tế học lo ngại nó thậm chí vẫn chưa đủ nếu tình hình hiện tại kéo dài qua tháng 6. "Gói 2.000 tỷ USD của Mỹ có thể chỉ là con số tối thiểu để bù đắp sự sụt giảm hiện tại từ đại dịch", Joseph Song – nhà kinh tế học tại Bank of America cho biết hôm thứ năm, "Nền kinh tế có thể cần đến gần 3.000 tỷ USD kích thích tài khóa, nếu không muốn nói là hơn".

Bên cạnh đó, dù trợ cấp thất nghiệp và phát tiền cho người dân đã là hỗ trợ tài chính đáng kể, nền kinh tế sẽ không thể hồi phục cho đến khi các quán bar và nhà hàng mở cửa, mọi người quay lại làm việc và đi du lịch. Mà kể cả đến lúc đó, mọi thứ cũng sẽ mất thêm thời gian nữa mới quay lại bình thường, như những gì đang diễn ra tại Trung Quốc.

Dưới đây là những gì chính phủ và ngân hàng trung ương các nước đã thực hiện để hỗ trợ nền kinh tế.

Mỹ

Cách đây vài giờ, Tổng thống Mỹ đã ký duyệt gói trợ cấp kinh tế trị giá 2.200 tỷ USD . Gói này đã được thông qua tại Quốc hội Mỹ trước đó.

Đây là gói kích thích lớn nhất lịch sử nước này. Trong đó gồm 500 tỷ USD hỗ trợ các ngành công nghiệp chịu ảnh hưởng nặng, 290 tỷ USD chi trả trực tiếp cho hộ gia đình, 350 tỷ USD cho vay doanh nghiệp nhỏ, 250 tỷ USD mở rộng trợ cấp thất nghiệp và ít nhất 100 tỷ USD cho các bệnh viện và hệ thống y tế.

Trước đó, Quốc hội Mỹ đã thông qua chi hơn 112 tỷ USD để tăng tốc nghiên cứu vaccine Covid-19 và cung cấp 2 tuần nghỉ trả lương cho những người phải xét nghiệm hoặc chữa Covid-19.

Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) cũng đã tung hàng loạt kích thích tiền tệ trong những ngày gần đây. Họ ban đầu cam kết mua lại 700 tỷ USD trái phiếu chính phủ Mỹ và chứng khoán đảm bảo bằng tài sản thế chấp (MBS). Nhưng giờ, kế hoạch này không còn giới hạn nào nữa cả. Fed cũng hỗ trợ thêm 300 tỷ USD vốn vay mới để duy trì dòng chảy tín dụng cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Anh

Chính phủ Anh đã công bố 330 tỷ bảng (397 tỷ USD) bảo lãnh vay vốn và hoãn nộp thuế cho các doanh nghiệp trong nước ngành bán lẻ, du lịch – khách sạn và giải trí trong 12 tháng. Họ cũng trả 80% lương cho người lao động trong ít nhất 3 tháng tới, tối đa 2.500 bảng một tháng. Chính sách này hiện chưa rõ sẽ tiêu tốn bao nhiêu.

Thêm vào đó, chính phủ Anh hôm thứ năm cam kết cấp cho lao động tự do số tiền mặt tương đương 80% lợi nhuận trung bình hàng tháng của họ, tối đa 2.500 bảng một tháng trong quý tới.

Ngân hàng trung ương Anh cũng sẽ tăng mua 200 tỷ bảng trái phiếu chính phủ và doanh nghiệp.

Liên minh châu Âu

Các nền kinh tế hàng đầu châu Âu đều đã tung những gói kích thích khổng lồ đề ngăn nền kinh tế vốn đã mong manh tiếp tục rơi tự do. Đức công bố gói giải cứu trị giá 750 tỷ euro (825 tỷ USD), gồm các biện pháp kích thích cho vay doanh nghiệp và mua cổ phần trực tiếp trong các công ty.

Pháp chấp thuận 45 tỷ euro hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và người thất nghiệp. Họ cũng bảo lãnh 300 tỷ euro cho các doanh nghiệp đi vay.

Italy bật đèn xanh cho 25 tỷ euro hỗ trợ người lao động và hệ thống y tế trong nước. Còn Tây Ban Nha tung gói kích thích 220 tỷ euro.

Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB) thì cho biết sẽ chi 750 tỷ euro mua lại trái phiếu chính phủ và các loại chứng khoán tư nhân khác đến hết năm nay. Họ khẳng định sẽ làm nhiều hơn nếu cần thiết. Trước đó, họ đã tăng quy mô chương trình mua lại tài sản thêm 120 tỷ euro .

Trung Quốc

Đến nay, Trung Quốc đã công bố ít nhất 117 tỷ nhân dân tệ (16,4 tỷ USD) hỗ trợ tài chính và kích thích kinh tế, cộng với 800 tỷ nhân dân tệ giảm thuế phí. Tuy nhiên, nếu cần thiết, quốc gia này rất có thể chi tới hàng nghìn tỷ USD và vay số tiền khổng lồ để củng cố nền kinh tế.

Ngân hàng trung ương Trung Quốc thì đã áp dụng hàng loạt chính sách nới lỏng , bơm ra ít nhất 1.150 tỷ nhân dân tệ để giúp doanh nghiệp đối phó đại dịch.

Nhật Bản

Chính phủ Nhật Bản đang cân nhắc gói kích thích có quy mô 30.000 tỷ yen (274,2 tỷ USD), gồm phát tiền cho người dân và cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Ngân hàng trung ương Nhật Bản thì thông báo sẽ tăng quy mô mua chứng chỉ quỹ hoán đổi danh mục (ETF) thêm 6.000 tỷ yen (55 tỷ USD), tăng mua chứng chỉ Biên phiên dịch quỹ tín thác đầu tư bất động sản thêm 90 tỷ yen. Họ cũng nâng hạn mức mua lại thương phiếu và trái phiếu doanh nghiệp thêm 2.000 tỷ yen.

Ấn Độ

Chính phủ Ấn Độ đã thông báo gói giải cứu trị giá 22,6 tỷ USD chỉ 36 giờ sau khi phong tỏa toàn quốc. Gói này gồm hỗ trợ lương thực, chăm sóc y tế và trợ cấp cho người lao động.

Hà Thu (theo CNN, Reuters)